Lý giải hiện tượng ăn cơm no lại buồn ngủ và mẹo khắc phục

Nhiều người cho rằng trong cơm có chứa thành phần đặc biệt gì đó khiến họ cảm thấy vô cùng buồn ngủ sau khi ăn. Sự thật có đúng như vậy không? Nếu không, thì đâu mới là câu trả lời thỏa đáng nhất để lý giải hiện tượng ăn cơm no lại buồn ngủ. Hãy cùng Sleep.vn khám phá ngay trong bài viết này và tham khảo một số mẹo nhỏ khắc phục tình trạng “căng da bụng, trùng da mắt”.

Những yếu tố gây buồn ngủ khi ăn no

Chu kỳ tiêu hóa

Một số chuyên gia đưa ra giả thuyết rằng con người và động vật có sẵn “tín hiệu cảnh giác” giúp họ minh mẫn khi đói. Nhưng sau khi ăn no, tín hiệu ấy sẽ dần được thay thế bằng cảm giác mệt mỏi và buồn ngủ.

Nhiều chuyên gia khác lại đặt giả thuyết là những thay đổi trong cơ chế tuần hoàn máu sau bữa ăn có thể lý giải tại sao việc ăn uống khiến một số người buồn ngủ.

Tiến sĩ Tomonori Kishino (Đại học Kyorin Nhật Bản) cho biết sau bữa ăn, máu được bơm vào ruột non để hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Điều này đồng nghĩa với việc lưu lượng máu đến não sẽ giảm đi và dẫn đến tình trạng buồn ngủ mỗi khi ăn no.

Lý giải hiện tượng ăn cơm no lại buồn ngủ
Lý giải hiện tượng ăn cơm no lại buồn ngủ

Thói quen ăn uống

Thức ăn đều có cách tiêu hóa giống nhau nhưng lợi ích của chúng đối với cơ thể thì không. Theo đó, sẽ có một số loại thực phẩm khiến bạn buồn ngủ sau khi ăn hơn những loại khác, điển hình là những thực phẩm có tryptophan.

Cơ thể sử dụng tryptophan để tạo ra serotonin. Serotonin là một chất dẫn truyền thần kinh giúp điều chỉnh giấc ngủ. Có thể việc tăng sản xuất serotonin là nguyên nhân gây ra tình trạng buồn ngủ sau bữa ăn.

Axit amin tryptophan được tìm thấy trong gà tây và các loại thực phẩm giàu protein khác như rau chân vịt, đậu nành, trứng, phô mai, đậu hũ, cá,… Sau đây là thông tin cụ thể về lượng tryptophan có trong một số thực phẩm:

Thực phẩm Lượng tryptophan trong 100g thực phẩm
Tảo xoắn khô 0.93 g
Phô mai cheddar 0.55 g
Pho mát Parmesan cứng 0.48 g
Thăn lợn nướng 0.38 – 0.39 g
Thịt ức gà tây, ít muối 0.19 g
Trứng luộc kỹ 0.15 g

Theo Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ, lượng tryptophan được khuyến nghị trong chế độ ăn uống mỗi ngày cho một người trưởng thành là 5 miligam (mg) trên 1 kilogam (kg) trọng lượng cơ thể.

thực phẩm chứa chất khiến bạn buồn ngủ
Có những thực phẩm chứa chất khiến bạn buồn ngủ hơn sau khi ăn

Thói quen ngủ nghỉ

Giấc ngủ và quá trình tiêu hóa luôn có mối quan hệ mật thiết với nhau. Vì vậy, nếu bạn trải qua một giấc ngủ không chất lượng, chắc chắn sau khi ăn no, bạn sẽ cảm thấy muốn được nghỉ ngơi và chìm vào giấc ngủ hơn bình thường. 

Các hoạt động thể chất

Ngoài việc giúp bạn ngủ ngon hơn vào ban đêm, tập thể dục có thể giúp bạn tỉnh táo vào ban ngày, giảm thiểu tình trạng “lim dim” sau bữa ăn. Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường năng lượng và giảm mệt mỏi.

Chính vì lẽ đó, nếu bạn cảm thấy mình rất dễ rơi vào trạng thái buồn ngủ sau khi ăn cơm no, hãy rà soát lại thói quen vận động thường ngày của mình.

Vận động nhẹ nhàng
Vận động nhẹ nhàng cũng giúp bạn giảm bớt tình trạng uể oải sau bữa ăn

Buồn ngủ khi ăn no do bệnh lý

Việc bạn không thể nào tỉnh táo sau khi ăn cơm no được cho là tình trạng bình thường. Tuy nhiên, đó cũng có thể là một trong những triệu chứng của một số bệnh lý tiềm ẩn.

Bệnh tiểu đường

Nếu bạn mắc bệnh tiểu đường, việc cảm thấy mệt mỏi sau khi ăn có thể là triệu chứng của tăng đường huyết hoặc hạ đường huyết. Không chỉ có buồn ngủ sau ăn, bạn còn bị chóng mặt, suy nhược, cáu gắt, lo âu, hoang mang,…

Không dung nạp hoặc dị ứng thực phẩm

Khi cơ thể gặp những tình trạng như không dung nạp hoặc dị ứng thức ăn, hệ tiêu hóa sẽ bị ảnh hưởng khác nghiêm trọng. Lúc này, người bệnh thường xuất hiện một triệu chứng như mệt mỏi, buồn ngủ, rối loạn tiêu hóa, nổi mẩn đỏ, đau đầu hoặc buồn nôn.

chứng buồn ngủ sau ăn
Đôi khi chứng buồn ngủ sau ăn là do tình trạng bệnh lý nghiêm trọng nào đó

Xơ cứng mạch máu não

Khi mạch máu não bị xơ cứng, tuần hoàn máu đến khu vực này rất khó khăn. Đặc biệt, khi ăn no, máu có xu hướng được bơm vào dạ dày nhiều hơn bình thường. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu oxy não và gây ra những cơn buồn ngủ sau ăn.

Mẹo khắc phục buồn ngủ sau bữa ăn

Đi dạo 

Đã có rất nhiều chuyên gia khuyên rằng chúng ta nên đi dạo khoảng 15 đến 30 phút sau khi ăn. Điều này rất tốt cho hệ tiêu hóa cũng như giúp tăng lượng oxy trong máu và tăng mức năng lượng của bạn.

Nhai kẹo cao su 

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Physiology and Behavior, nhai kẹo cao su có thể làm giảm mệt mỏi và tăng cường sự tỉnh táo. Tất nhiên, nếu bạn quá lạm dụng, nó có thể đảo ngược tác dụng. 

Hiện nay trên thị trường có nhiều loại kẹo cao su cho bạn lựa chọn. Hãy ưu tiên sử dụng những sản phẩm có hương vị the mát như bạc hà để kích thích trí óc và giúp tinh thần sảng khoái hơn.

nhai một vài viên kẹo cao su
Hãy nhai một vài viên kẹo cao su hương bạc hà để có thể tỉnh táo hơn

Tránh đường và chất béo 

Cố gắng không tiêu thụ nhiều đường và chất béo có trong thực phẩm chế biến sẵn. Đường có thể giúp tăng cường năng lượng tức thời nhưng sẽ nhanh chóng cạn kiệt khiến bạn cảm thấy cực kỳ mệt mỏi. Hơn thế nữa, đường và chất béo cũng không hề tốt cho cân nặng của bạn. 

Ăn uống lành mạnh, nói không với đồ ăn vặt 

Các loại ngũ cốc trong thực phẩm chế biến sẵn được tiêu hóa nhanh chóng. Điều này khiến lượng đường trong máu tăng và giảm xuống đột biến, góp phần làm giảm mức năng lượng. 

Vì vậy, bạn nên chọn ăn các thực phẩm nhiều năng lượng hơn như rau lá xanh (nhiều chất sắt), thịt nạc, cá và trứng (protein nạc), ngũ cốc nguyên hạt hay các loại đậu (carbohydrate phức hợp).

 bữa ăn với nhiều rau xanh và thực phẩm lành mạnh
Một bữa ăn với nhiều rau xanh và thực phẩm lành mạnh sẽ khắc phục sự mệt mỏi sau khi ăn no

Kiểm soát khẩu phần ăn

Ăn quá nhiều dễ dẫn đến tình trạng uể oải do làm chậm quá trình tiêu hóa, gây cảm giác khó chịu, đầy bụng. Thay vào đó, hãy chọn ăn nhiều bữa nhỏ để tránh cảm giác buồn ngủ, đồng thời điều chỉnh lượng đường trong máu.

Uống nhiều nước 

Mất nước có thể gây mệt mỏi, ảnh hưởng không tốt đến tâm trạng và khiến bạn khó tập trung. Vì vậy, hãy cung cấp nước đầy đủ cho cơ thể để khắc phục trạng thái uể oải sau bữa trưa. Bạn không nhất thiết phải uống nước tinh khiết, mà có thể thay thế bằng nước ép trái cây, rau xanh, sữa hoặc một vài chất lỏng khác.

Tăng cường cung cấp nước cho cơ thể
Tăng cường cung cấp nước cho cơ thể để duy trì tình trạng tỉnh táo lâu dài

Theo dõi thực đơn hằng ngày

Như chúng tôi đã trình bày, có một số loại thực phẩm khiến bạn cảm thấy buồn ngủ sau khi ăn. Do đó, hãy ghi lại thực đơn hằng ngày để giảm thiểu hoặc thay đổi chúng bằng những thực phẩm khác có hàm lượng dinh dưỡng tương tự.

Lời kết

Ăn cơm no và buồn ngủ ngay sau đó được xem là tình trạng bình thường của cơ thể, ngoại trừ trường hợp bạn đang mắc một vài bệnh lý nghiêm trọng. Tuy nhiên, đối với những người cần sự tỉnh táo, nhất là nhân viên văn phòng, hy vọng 7 mẹo nhỏ trong bài viết trên sẽ giúp bạn khắc phục tình trạng cứ ăn no lại buồn ngủ.

Nguồn tham khảo:

  • https://www.healthline.com/health/food-nutrition/why-do-i-feel-tired-after-eating#diagnosis 
  • https://food.ndtv.com/food-drinks/7-effective-tips-to-control-sleepiness-after-lunch-1789740 

 

 

 

SubScribe

Subcribe ngay để nhận những thông tin bổ ích về sức khoẻ giấc ngủ và hàng ngàn ưu đãi mua nệm chăn ga gối mỗi ngày.