Người già có nên dùng thuốc ngủ? Các biện pháp chữa mất ngủ tự nhiên dành cho người già 

Theo thống kê, cứ trong 3 người thì sẽ có 1 người bị mất ngủ vào ít nhất một thời điểm nào đó. Mất ngủ, khó ngủ diễn ra thường xuyên hơn khi một người “bước qua bên kia triền dốc của cuộc đời”. Chính vì vậy, có không người lớn tuổi đã tìm đến thuốc ngủ hoặc các loại phẩm thực phẩm chức năng tương tự để có thể ngủ được. Vậy, người già cần chú ý gì khi sử dụng thuốc ngủ? Sử dụng thuốc ngủ có gây hại gì không? Để trả lời các câu hỏi này, mời bạn đọc bỏ một vài phút cùng Sleep.vn tìm hiểu ngay trong bài viết sau nhé!  

Người già cần chú ý gì khi dùng thuốc ngủ?

Trước hết, bạn cần phân biệt rằng có 2 dạng mất ngủ chính là mất ngủ thoáng qua và mất ngủ kinh niên. Đối với giấc ngủ thoáng qua, thông thường chúng ta có thể xác định được ngay nguyên nhân chẳng hạn tâm trạng bất ổn, đau nhức xương khớp, thay đổi múi giờ,…  Chứng mất ngủ thoáng qua sẽ dần biến mất mà không cần bất kỳ sự can thiệp y tế nào, ngoài ra việc sinh hoạt khoa học hơn cũng giúp đẩy lùi tình trạng này.

Trong khi đó, mất ngủ kinh niên diễn ra trong một thời gian dài, không có dấu hiệu cải thiện và đôi khi không thể xác định được nguyên nhân cụ thể. Chính vì thế, khi có dấu hiệu mất ngủ, người già không nên tự kê toa sử dụng thuốc một cách tùy ý mà nên thăm khám bác sĩ để được xác định nguyên nhân nguyên phát của tình trạng mất ngủ, từ đó mới đưa ra được phương pháp chữa trị phù hợp.

Các chuyên gia sức khỏe đều khuyến khích người ở độ tuổi này nên áp dụng các biện pháp chữa mất ngủ tự nhiên không cần thuốc trị mất ngủ trước. Nếu tình trạng mất ngủ không thuyên giảm thì mới cân nhắc tìm đến sự tư vấn của bác sĩ về việc sử dụng thuốc ngủ. Thực tế, thuốc ngủ là một lựa chọn cần cực kỳ thận trọng khi sử dụng cho người ở độ tuổi này vì nó chứa nhiều rủi ro sức khỏe không lường trước chẳng hạn suy giảm nhận thức, đãng trí,…. mà chúng ta sẽ tìm hiểu ngay ở phần dưới.

Nếu cần thiết, thì thuốc ngủ dành cho đối tượng này thích hợp nhất là thuốc chống lo âu, trầm cảm, thuốc nonbenzodiazepin, viên ngậm Melatonin hoặc thảo mộc. Ngoài ra, bạn tuyệt đối không bao giờ dùng các đơn thuốc trị mất ngủ (hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác) vốn được kê toa cho người khác. 

Thuốc ngủ có phải là giải cuối cùng dành cho người lớn tuổi? 

Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ cân nhắc về việc cho bệnh nhân cao tuổi sử dụng thuốc ngủ khi các phương pháp điều trị tự nhiên không có kết quả bởi vì loại này thuốc chứa khá nhiều mặt không tốt như:  

• Có thể gây ra tác dụng phụ bao gồm buồn ngủ, choáng váng, giảm trí nhớ và thiếu tập trung. 
• Khá dễ dàng gây phụ thuộc vào thuốc, khiến bạn khó có thể ngủ được trở lại nếu không dùng thuốc. Quá trình “cai nghiện” thuốc ngủ cũng vô cùng khó chịu.
• Đầu óc lảo đảo, quay cuồng hoặc vẫn cảm thấy buồn ngủ, thiếu tỉnh táo vào ngày hôm sau dù đã ngủ đủ giấc. 
• Một số loại thuốc ngủ còn có thể gây mất trí nhớ tạm thời ở người lớn tuổi. 
• Một số loại thuốc ngủ có thể gây mộng du 

 Ngoài ra, nhiều nghiên cứu còn cho thấy thuốc ngủ thuộc nhóm benzodiazepin có chứa các thành phần hoạt tính như temazepam, oxazepam, diazepam, có thể gây ra vấn đề suy giảm nhận thức ở người lớn tuổi, tăng nguy cơ bị lú lẫn, mất trí nhớ, Alzheimer. Bên cạnh đó, một nhóm thuốc ngủ thường được gọi là thuốc Z (như zolpidem hoặc zopiclone) mà thường được quảng cáo là an toàn hơn so với các loại thuốc ngủ khác cũng cho thấy nhiều tác dụng phụ đối với sức khỏe của người cao tuổi.   

Các biện pháp chữa mất ngủ tự nhiên cho người lớn tuổi 

Thay đổi chế độ dinh dưỡng 

Người cao tuổi nên thận trọng trong việc ăn uống vì đây cũng có thể là nguyên nhân gây ra mất ngủ. Họ nên bổ sung nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và hạn chế nạp đường, cafein, chất béo. Một chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp nâng cao sức đề kháng, từ đó đẩy lùi chứng mất ngủ và các bệnh khác nữa. Dưới đây là những loại thực phẩm sẽ giúp người lớn tuổi ngủ ngon hơn mà không cần sử dụng thuốc ngủ: 

• Trà hoa cúc: giúp thư giãn đầu óc, có tác dụng an thần tự nhiên, kích thích giấc ngủ sâu và liền mạch hơn. 
• Bột yến mạch: có tác dụng kích thích cơ thể sản xuất ra hormone “gây buồn ngủ” Melatonin, giúp người già cảm thấy thư giãn và dễ vào giấc hơn. 
• Hạnh nhân hoặc chuối: chứa tryptophan và magie giúp thư giãn cơ bắp, giảm lo lắng, hỗ trợ giấc ngủ.
• Sữa ấm: Giúp giảm mệt mỏi, bổ sung thêm các loại vitamin nhóm B, A, C, E và các khoáng chất Kẽm, Magie, Selen hỗ trợ tăng cường sức đề kháng.

Lắng nghe, chia sẻ, thấu hiểu 

Có một câu nói rằng “người già con trẻ là một” để nói về sự mỏng manh, dễ xúc động của họ khi bước vào độ tuổi “thật thấp cổ lai hy”. Người già thường hay dễ buồn tủi, suy nghĩ tiêu cực và cũng chỉ dám để trong lòng, không tỏ bày cùng ai vì sợ làm con cháu mất vui. Sự bất ổn về tâm lý là nguyên nhân khiến không ít người già luôn cảm thấy lo âu, u phiền, từ đó gây ra tình trạng mất ngủ, khó ngủ. Chính vì thế, việc được chia sẻ, thấu hiểu sẽ giúp người già buông bỏ được gánh nặng cảm xúc và đẩy lùi được chứng mất ngủ nhanh chóng. 

Xây dựng các thói quen tốt

Việc thực hiện các bài tập thể thao, yoga, thiền là những bí quyết tốt nhất để có được giấc ngủ ngon hơn cho người già mà không gây ra tác dụng phụ, lệ thuộc như sử dụng thuốc ngủ. Ngoài ra, họ cũng nên bắt đầy xây dựng các các thói quen sinh hoạt lành mạnh khác như: 

• Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày
• Tránh ngủ trưa quá nhiều, khoảng 20 phút là đủ
• Tránh tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng đèn điện vào buổi tuổi
• Tránh thức uống có chứa caffein sau buổi ăn trưa
• Thư giãn trong 30 phút trước khi đi ngủ (ví dụ như tắm nước ấm)
• Không để phòng ngủ quá nóng hoặc quá lạnh
• Đọc sách trước khi đi ngủ nhưng không nên đọc các loại sách quá căng thẳng như sách tội phạm, trinh thám,… 

Xem thêm: Ngủ trưa có tốt không? nên ngủ trưa như thế nào để tốt cho sức khỏe

Mua nệm, chăn, ga, gối mới 

Đây cũng là yếu tố khiến giấc ngủ của người già bị ảnh hưởng. Một chiếc nệm quá cũ, không còn khả năng nâng đỡ sẽ tạo áp lực lớn lên hệ xương khớp đã già yếu của người cao tuổi, khiến họ không tìm thấy tư thế thoải mái để vào giấc và thậm chí còn gây ra các cơn đau mỏi vai gáy sau một đêm trằn trọc khó ngủ. Khác với quan niệm của nhiều người rằng ông bà lớn tuổi thì cần nằm một chiếc nệm thật cứng.

Thực tế, một chiếc nệm hoàn hảo cho họ là một chiếc nệm khiến họ có giấc ngủ ngon hơn, ngoài ra không có một quy chuẩn cụ thể nào nói rằng người già phải nằm nệm cứng cả. Chính vì thế, để có thể cải thiện giấc ngủ cho người cao tuổi, chúng ta có thể bắt đầu bằng 1 việc vô cùng đơn giản là dẫn người lớn tuổi trong nhà đi mua một tấm nệm mới mà họ cảm thấy dễ chịu khi nằm nhất. Bên cạnh đó, chăn ga gối cũng là những món vật dụng tưởng không quan trọng nhưng quan trọng không tưởng trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ cho người lớn tuổi. 

Hy vọng thông tin bài viết trên chia sẻ đã giúp có được cái nhìn tổng quan hơn về việc sử dụng thuốc ngủ cho người già. Nhìn chung, người bệnh nên tìm kiếm các biện pháp chữa mất ngủ tự nhiên không dùng thuốc trước khi đi đến giải pháp này. Trên đây là những kiến thức tham khảo, để có được chuẩn đoán và điều trị phù hợp, bạn nên trao đổi ý kiến từ bác sĩ có chuyên môn. 

Nguồn tham khảo: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/insomnia/in-depth/sleeping-pills/art-20043959