Rối Loạn Giấc Ngủ Theo Ca Và Những điều Bạn Chưa Biết

Rối loạn giấc ngủ theo ca là tình trạng mà nhiều người gặp phải hiện nay. Do tính chất công việc phải làm suốt đêm hoặc làm dài ngày khiến cho chu kỳ giấc ngủ bị rối loạn. Điều này khiến cho người bệnh luôn ở trong trạng thái mệt mỏi, ủ rũ và buồn ngủ hoặc bị mất ngủ quá mức. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, hãy cùng Ngủ ngon sống trọn tìm hiểu qua những thông tin dưới đây.

Rối loạn giấc ngủ theo ca là gì?

Làm việc theo ca được định nghĩa là bất kỳ ca làm việc nào nằm ngoài khung giờ 6 giờ sáng và 7 giờ tối, bao gồm cả giờ làm việc cố định và luân phiên. Khoảng 16% người dân ở Mỹ làm việc theo ca. Trong số những người lao động này, ước tính hiện tại cho thấy ⅕ số người đã trải qua tình trạng rối loạn làm việc theo ca.

Rối loạn làm việc theo ca được phân loại là rối loạn giấc ngủ theo nhịp sinh học. Loại bệnh lý này xảy ra là bởi sự chênh lệch giữa hoạt động sinh lý của cơ thể và nhịp sinh học có tác dụng điều chỉnh chu kỳ ngủ-thức. Các vấn đề rối loạn giấc ngủ theo nhịp sinh học khác bao gồm mất ngủ, thiếu ngủ, thức giấc giữa đêm,…

*Chứng rối loạn giấc ngủ làm việc theo ca*

Nhịp sinh học chủ yếu bị ảnh hưởng bởi ánh sáng tự nhiên. Vào ban ngày, võng mạc trong mắt bạn cảm nhận ánh sáng mặt trời và báo tín hiệu cho não tiết ra các hormone như cortisol giúp bạn luôn cảm thấy tỉnh táo và tràn đầy sinh lực. Khi mặt trời lặn và ánh sáng tắt dần, não của bạn sản xuất ra một loại hormone khác là melatonin, gây ra cảm giác buồn ngủ và thư giãn cho cơ thể.

Rối loạn giấc ngủ theo ca xảy ra ở những người làm việc theo các khung giờ khác với giờ làm việc truyền thống như ca đêm, ca sáng sớm hoặc ca luân phiên.

Mất ngủ, buồn ngủ quá mức khi làm việc là những triệu chứng của chứng rối loạn làm việc theo ca. Để được chẩn đoán được tình trạng này, bệnh nhân cần báo cáo các triệu chứng xảy ra trong ít nhất một tháng gần nhất khi đã cố gắng ngủ đủ giấc mỗi ngày.

Rối loạn làm việc theo ca ảnh hưởng đến mỗi người theo những cách khác nhau. Ví dụ, một người làm ca tối có thể không gặp phải các triệu chứng giống như một người khác làm ca sáng sớm.

Mức độ suy giảm các hoạt động ban ngày cũng khác nhau tùy theo từng bệnh nhân. Một số người sau một thời gian đã thích nghi được với việc làm việc vào ban đêm và ngủ vào ban ngày. Các yếu tố bên ngoài môi trường như gia đình và áp lực xã hội cũng có thể gây mất ngủ do rối loạn giấc ngủ làm việc theo ca.

Các triệu chứng của rối loạn giấc ngủ theo ca

Rối loạn giấc ngủ theo ca là một tình trạng mãn tính kéo dài. Các triệu chứng thường ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của các bệnh nhân. Các triệu chứng thường gặp như sau:

Mất ngủ

Những người mắc chứng rối loạn làm việc theo ca thường khó đi vào giấc ngủ hoặc khó ngủ. Các triệu chứng mất ngủ cũng thường thay đổi theo ca làm việc.

Ví dụ, những công nhân làm việc từ 4 giờ sáng đến 7 giờ sáng thường khó ngủ vào ban đêm. Trong khi những người làm ca tối có xu hướng khó ngủ vào ban ngày. Một người bình thường mắc chứng rối loạn làm việc theo ca mất ngủ khoảng từ 1-4 giờ mỗi đêm.

Buồn ngủ quá mức

Rối loạn làm việc theo ca có thể gây ra mệt mỏi và mất tỉnh táo trong thời gian người đó làm việc vào ban đêm hoặc sáng sớm. Họ thường cảm thấy cần phải có một giấc ngủ ngắn ít nhất một lần trong ca làm việc của mình. Những điều này cũng có thể làm giảm năng suất hoạt động của họ và có thể gây ra rủi ro về an toàn.

Nhiều người làm việc theo ca gặp vấn đề về giấc ngủ khi họ bắt đầu làm việc theo các ca không truyền thống. Để đủ điều kiện cho các chẩn đoán về rối loạn làm việc theo ca, người bệnh phải báo cáo các triệu chứng trong ít nhất ba tháng và thông qua các hoạt động hàng ngày hoặc ghi nhật ký giấc ngủ. Các bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm bổ sung để đảm bảo các triệu chứng không bị gây ra bởi một bệnh lý khác.

Rối loạn giấc ngủ theo ca ảnh hưởng đến người bệnh như thế nào?

Rối loạn làm việc theo ca có thể dẫn đến các biến chứng lâu dài đặc biệt nghiêm trọng, bao gồm:

Bệnh tật: Rối loạn làm việc theo ca có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác nhau cao hơn so với bình thường, bao gồm ung thư, bệnh tim mạch và rối loạn tiêu hóa.
Phụ thuộc vào rượu và chất kích thích: Nhiều người mắc chứng rối loạn làm việc theo ca tự uống rượu hoặc sử dụng chất kích thích để cải thiện giấc ngủ của họ.
Chế độ ăn uống kém: Một số nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa chứng rối loạn làm việc theo ca với thói quen ăn uống không lành mạnh.
Các vấn đề về tâm trạng: Rối loạn làm việc theo ca có thể khiến mọi người cảm thấy mất kiên nhẫn, cáu kỉnh và không thể ứng phó với các vấn đề hoặc xung đột. Nhiều người có xu hướng tránh tương tác với đồng nghiệp của họ khi đang làm việc. Và cũng có thể cảm thấy không còn muốn tương tác với bạn bè và các thành viên trong gia đình. Những người mắc chứng rối loạn làm việc theo ca có nguy cơ bị trầm cảm cao hơn so với những người bình thường.
Hiệu suất công việc kém: Những người mắc chứng rối loạn làm việc theo ca thường khó tập trung, chú ý và ghi nhớ mọi thứ. Điều này có thể dẫn đến giảm hiệu suất trong công việc.
Testosterone thấp: Ở một số người, đặc biệt là nam giới, làm việc theo ca có thể ảnh hưởng đến mức testosterone của họ. Biểu hiện là luôn ở trong trạng thái mệt mỏi, năng lượng thấp và giảm ham muốn tình dục.

Và một mối quan tâm khác đó là an toàn của người lao động. Tình trạng mệt mỏi và suy giảm khả năng tập trung khiến những người mắc chứng rối loạn làm việc theo ca có nguy cơ bị tai nạn cao hơn. Kể cả tại nơi làm việc hoặc trên đường khi đi làm và đi làm về.

Người ta tin rằng một số tai nạn giao thông đã xảy ra một phần do mệt mỏi liên quan đến công việc. Trong đó có thể kể đến sự cố nhà máy hạt nhân ở Chernobyl năm 1986 và vụ tai nạn Exxon Valdez năm 1989.

Làm thế nào để chẩn đoán rối loạn giấc ngủ làm việc theo ca?

Để chẩn đoán chứng rối loạn giấc ngủ theo ca, các bác sĩ sẽ sử dụng các tiêu chuẩn chẩn đoán để xác định xem bạn có đang gặp phải tình trạng này hay không. Họ có thể sử dụng bảng phân loại quốc tế về Rối loạn Giấc ngủ.

Bác sĩ có thể sẽ hỏi bạn một loạt câu hỏi về thói quen và tình trạng rối loạn giấc ngủ của bạn cũng như công việc bạn làm theo giờ giấc thế nào. Họ có thể yêu cầu bạn ghi chép một cuốn nhật ký về giấc ngủ ít nhất bảy ngày. Bạn cũng sẽ được hỏi về tiền sử bệnh của mình và bất kỳ loại thuốc nào đang sử dụng ở thời điểm đó.

gặp bác sĩ chẩn đoán — *Để chẩn đoán chứng rối loạn giấc ngủ theo ca, các bác sĩ sẽ sử dụng các tiêu chuẩn chẩn đoán*

Vì rối loạn giấc ngủ theo ca có các triệu chứng giống với các chứng rối loạn giấc ngủ khác. Trước tiên, bác sĩ sẽ loại trừ các tình trạng như chứng ngủ rũ hoặc ngưng thở khi ngủ. Họ có thể yêu cầu một nghiên cứu về giấc ngủ của bạn để loại trừ những vấn đề rối loạn giấc ngủ khác.

Trong quá trình nghiên cứu về giấc ngủ, bạn sẽ ngủ trong phòng khám qua đêm với các thiết bị y tế đặt ở ngón tay, ngực hoặc mặt của bạn. Các màn hình này sẽ đánh giá những thứ như:

chất lượng giấc ngủ
số lần rối loạn giấc ngủ
nhịp tim
thở

Qua các chỉ số cũng như báo cáo về giấc ngủ thì các bác sĩ sẽ đưa ra kết luận xem bạn có đang gặp phải tình trạng rối loạn giấc ngủ theo ca hay không và đưa ra phác đồ để điều trị.

Làm thế nào để điều trị chứng rối loạn giấc ngủ làm việc theo ca?

Trong khi thay đổi lối sống là điều quan trọng nhất để có được một giấc ngủ lành mạnh, thì một số người dần chuyển sang sử dụng thuốc hỗ trợ giấc ngủ. Melatonin được coi là an toàn và một số người mắc chứng rối loạn giấc ngủ theo ca thấy rằng nó cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ của họ.

Tuy nhiên, thuốc ngủ và thuốc an thần chỉ nên được sử dụng ít và trong thời gian ngắn. Chúng bao gồm zolpidem (Ambien) và eszopiclone (Lunesta), có thể được bác sĩ kê đơn.

Modafinil ( Provigil ) được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ phê duyệt như một loại thuốc giúp thúc đẩy sự tỉnh táo. Nó được chứng minh là giúp cải thiện giấc ngủ và giảm tình trạng buồn ngủ vào buổi sáng.Trong các thử nghiệm lâm sàng, modafinil cũng được chứng minh là làm cải thiện chứng suy giảm trí nhớ dài hạn.

*Người bệnh nên dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ*

Để cải thiện chất lượng giấc ngủ nhiều nhất có thể, hãy cố gắng ngăn chặn các thói quen sinh hoạt. Cố gắng không nhìn vào điện thoại hoặc các thiết bị điện tử trong một giờ trước khi đi ngủ. Sử dụng máy tạo tiếng ồn trắng, nhạc êm dịu hoặc nút bịt tai để át tiếng ồn xung quanh trong ngày.

Các cách thay đổi lối sống để kiểm soát tình trạng bệnh

Mặc dù nhiều người không thể thay đổi giờ làm do tính chất công việc, nhưng có nhiều cách để giảm bớt ảnh hưởng của chứng rối loạn giấc ngủ theo ca. Bạn có thể thực hiện nhiều cách để thay đổi lối sống giúp giảm một số triệu chứng rối loạn giấc ngủ, bao gồm:

Cố gắng giữ một lịch trình ngủ-thức đều đặn, kể cả vào những ngày nghỉ.
Nếu có thể, hãy nghỉ 48 giờ sau nhiều ngày làm việc.
Đeo kính râm khi tan làm để giảm thiểu tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, giúp ngăn kích hoạt “đồng hồ sinh học ban ngày”.
Hãy chợp mắt khi có thể.

Hạn chế sử caffeine trước khi ngủ — *Hạn chế sử caffeine bốn giờ trước khi đi ngủ.*

Hạn chế sử caffeine bốn giờ trước khi đi ngủ.
Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều trái cây và rau quả.
Để phòng ngủ tối khi ngủ để tạo ra một môi trường tối.
Yêu cầu những người đang ở cùng nhà giảm thiểu tiếng ồn bằng cách sử dụng tai nghe để xem truyền hình hoặc nghe nhạc. Đồng thời yêu cầu họ tránh làm những công việc gia đình cho đến khi bạn tỉnh táo.
Đeo tai nghe hoặc sử dụng tiếng ồn trắng để át đi âm thanh xung quanh khi bạn ngủ.
Sử dụng thuốc bổ sung melatonin.
Chợp mắt 30-60 phút ngay trước ca làm việc của bạn.
Chọn các loại chăn ga gối nệm chất lượng để hỗ trợ giấc ngủ tốt hơn.

Kết luận

Hiện nay, tỷ lệ mắc các vấn đề rối loạn giấc ngủ làm việc theo ca ngày càng tăng. Do vậy, áp dụng các mẹo giúp thay đổi lối sống và dùng thuốc ngủ có thể đem lại cho bạn những giấc ngủ chất lượng và tốt nhất trong thời gian nghỉ ngơi.

Nguồn tham khảo: