Bất ngờ với những sự thật về hiện tượng ngáp ngủ

Có bao giờ bạn tự hỏi, tại sao chỉ cần nhìn thấy người khác ngáp ngủ hoặc những điều liên quan đến hiện tượng này, bạn chắc chắn sẽ làm theo?

Ngáp vẫn luôn là một điều bí ẩn, vì vậy Sleep.vn quyết định giúp bạn tìm hiểu thêm về nó. Hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây để biết tại sao chúng ta lại ngáp, ngáp có lây không và cách để ngăn chặn những cơn ngáp ngủ trong một số trường hợp cần thiết.

Sự thật về hiện tượng ngáp ngủ

Ngáp là một cử động không tự chủ bao gồm việc chúng ta há to miệng, hít vào một luồng không khí rồi thở ra. Toàn bộ quá trình mất trung bình khoảng 6 giây. Không có gì lạ nếu chúng ta nhắm hoặc chảy nước mắt khi ngáp.

Mệt mỏi không phải là lý do duy nhất dẫn đến hiện tượng ngáp ngủ ở con người. Có rất nhiều lý thuyết cho rằng sự thiếu oxy trong não hoặc sự buồn chán cũng là nguyên nhân cần xem xét. 

Một số nhà khoa học đã tuyên bố rằng, chúng ta ngáp để đáp lại những người khác xung quanh của chúng ta, những người có “địa vị”. Vào thời thượng cổ, khi thủ lĩnh của nhóm ngáp, đó là tín hiệu cho thấy đã đến giờ đi ngủ. 

Tất cả những lý thuyết nêu trên đều được công nhận, nhưng hãy sáng suốt phân biệt đâu là sự thật và đâu là hư cấu.

hiện tượng ngáp ngủ
Sự thật ít ai biết về hiện tượng ngáp ngủ

Tại sao chúng ta lại ngáp?

Hiện tượng ngáp có thể xảy ra khi não của bạn thực hiện một số thay đổi trong ngày. Nó giống như tín hiệu cho biết có vẻ cơ thể bạn đang gặp điều gì đó không ổn. 

Ví dụ, bạn ngáp khi cơ thể đang chuẩn bị cho giấc ngủ, khi cảm thấy buồn chán vì cơ thể bạn đang chuyển từ trạng thái tập trung và tỉnh táo sang mất tập trung và năng lượng thấp hơn. Nếu bạn thấy mình ngáp, đó là cũng là lúc bạn nên đứng dậy và di chuyển sau khi ngồi quá lâu.

Thay đổi trạng thái

  • Trước khi đi ngủ: Vào ban đêm, chúng ta cảm thấy kém tỉnh táo hơn, điều này sẽ dẫn đến những cơn ngáp ngủ. Mặc dù vẫn tồn tại rất nhiều bí ẩn xung quanh chức năng cơ thể này, nhưng sự thật là một số hóa chất nhất định trong não như ACTH có thể khiến chúng ta ngáp. 
  • Khi buồn chán: Tất nhiên, không phải lúc nào bạn ngáp cũng là do đang cảm thấy buồn chán, nhưng đó cũng là một lý do đáng đề cập. Chúng ta biết rằng khi não của không được kích thích đúng cách, nhiệt độ của nó sẽ giảm xuống và điều đó có thể khuyến khích cơn ngáp.
  • Khi thấy mệt mỏi: Hành động ngáp làm tăng nhịp tim vì vậy một giả thuyết cho rằng nếu bạn mệt mỏi, hoạt động ngắn này có thể giúp bạn bùng nổ năng lượng nhanh chóng. Nếu bạn thấy mình ngáp vào những thời điểm không thích hợp trong ngày, cơ thể bạn có thể đang cố để tỉnh táo hơn.
nguyên nhân ngáp ngủ
Đôi khi bạn ngáp là do buồn ngủ, mệt mỏi hay buồn chán

Làm mát não

Bạn có thấy khi đang học hoặc đang tập trung, những cơn ngáp sẽ bắt đầu xuất hiện với tần suất dày đặc? Điều này được lý giải là do não của bạn bị tăng nhiệt độ. Thật kỳ lạ là não sẽ mát dần khi bạn mở miệng rộng, hít vào, thở ra để ngáp, các hoạt động này góp phần làm tăng lưu lượng máu và giúp nó tuần hoàn nhanh hơn.

Giao tiếp

Có một giai đoạn trong lịch sử tiến hóa, con người không giao tiếp bằng lời nói. Thay vào đó, tổ tiên chúng ta sử dụng nhiều tín hiệu khác nhau để trao đổi thông tin và ngáp là một trong số đó. Những tiếng ngáp mang ý nghĩa biểu thị rằng ai đó đang cảm thấy mệt mỏi hoặc buồn chán.

Chức năng hô hấp

Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng ngáp xảy ra thường xuyên hơn khi máu của chúng ta cần được tăng cường oxy. Khi ngáp, nhịp tim phát ra nhanh hơn và nó đẩy nhiều oxy qua hệ tuần hoàn máu trong cơ thể.

tại sao bạn ngáp ngủ
Có thể cơ thể bạn thúc đẩy việc ngáp để tăng cường oxy cho hệ hô hấp

Ngáp ngủ có lây như lời đồn?

Có thể bạn đã lờ mờ đoán ra câu trả lời cho vấn đề này đúng không nao?

Thành thật mà nói, ngáp ngủ là một trong những hiện tượng dễ lây lan nhất, chỉ đứng sau tiếng cười. Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng khoảng 1/2 trong số chúng ta sẽ ngáp khi chỉ cần nhìn thấy nó trên video! 

Thậm chí, việc ngáp cũng có thể lây lan qua lại giữa các loài động vật khác nhau. Có người cho biết, khi anh ta ngáp, chú chó của anh cũng làm như vậy – và ngược lại!

Và, bạn có thừa nhận với chúng tôi rằng, ngay khi bạn đang đọc bài viết này cùng với việc nhìn thấy những bức ảnh, bạn cũng bất giác ngáp rất nhiều lần, đúng không nào?

ngáp ngủ có thể lây lan
Hiện tượng ngáp ngủ chắc chắn có thể lây lan

Làm thế nào để kiềm chế cơn ngáp ngủ?

Hít thở sâu

Nếu bạn ngủ đủ giấc nhưng vẫn thấy mình thường xuyên là nạn nhân của những cơn ngáp, không thể kiểm soát, bạn có thể cần phải chú ý đến hơi thở của mình. Thở nông có thể làm mất oxy trong não và gây ra phản ứng kích thích ngáp ngủ.

Thư giãn

Việc thư giãn được xem là quá trình giúp cơ thể của bạn, bao gồm cả não bộ hạ nhiệt. Nếu bạn chủ động “làm lạnh” bản thân, điều này sẽ giúp hạn chế những cơn ngáp. Hãy thử chườm một túi đá lên trán và cổ, mở cửa sổ, máy điều hòa hoặc nhâm nhi một cây kem.

hạn chế cơn ngáp ngủ
Hãy thử thưởng thức một số thực phẩm lạnh để hạn chế cơn ngáp ngủ

Đi dạo

Không khí trong lành có thể tiếp thêm sinh lực và chữa được nhiều loại bệnh. Hoạt động này cũng là một giải pháp để chấm dứt sự buồn chán – một trong những lý do gây ra hiện tượng ngáp ngủ.

Một lý do khác khiến việc đi dạo vài vòng trở nên hữu ích là nếu bạn ngồi một chỗ quá lâu, nó có thể dẫn đến mệt mỏi. Thức dậy và đi ra ngoài sẽ giúp bạn cảm thấy sảng khoái hơn.

Stretching giãn cơ

Nếu thời tiết không ủng hộ khi bạn muốn đi dạo bên ngoài, hãy thực hiện 1 vài bài tập stretching giãn cơ ngay trong nhà. Trên thực tế, cơ thể luôn giao tiếp với bạn bằng nhiều cách khác nhau, ngay cả khi bạn không vận động quá nhiều. 

xua tan cơn ngáp ngủ
Tập luyện một số động tác đơn giản cũng giúp xua tan cơn buồn ngáp

Những câu hỏi thường gặp về ngáp ngủ

Ngáp nói gì về ngôn ngữ cơ thể của tôi?

Nếu bạn thấy mình ngáp trong cuộc họp hoặc cuộc trò chuyện, hầu hết mọi người sẽ hiểu bạn đang cảm thấy buồn chán và mệt mỏi, hoặc chỉ đơn giản là bạn chỉ ngáp theo một thói quen. Tùy thuộc vào mức độ tinh tế của hành vi và những gì người khác biết về tính cách và lối sống của bạn, họ sẽ có nhiều suy đoán khác nhau.

Đó có phải là một hiện tượng tâm linh?

Suy nghĩ này không được chấp nhận rộng rãi, nhưng có suy đoán rằng những cái ngáp là do phần hồn “đang cố gắng thư giãn”. Chuyên gia giấc ngủ Susan Diamond cho biết đó là nguyên nhân trẻ sơ sinh ngáp trong bụng mẹ, mặc dù chúng đang thở oxy. Và thật trùng hợp, trong tiếng Do Thái, từ “nishama” đều có nghĩa là “hơi thở” và “tinh thần”.

ngáp ngủ có liên quan đến tâm linh không
Ngáp ngủ có liên quan đến tâm linh hay không?

Tại sao có nhiều người ngáp lớn tiếng thế?

Nếu nhận xét một cách thẳng thắn và nghiêm túc, việc ngáp lớn tiếng chính là hành động thiếu tinh tế và bất lịch sự. Nó cũng giống như việc bạn không thích những ai phát ra tiếng động khi ăn vậy. Do đó, đừng cố làm điều này vì nó thật sự không tốt.

Tôi có nên lo lắng khi ngáp quá nhiều?

Tất nhiên, ngáp ngủ quá nhiều sẽ không giết chết bạn đâu, đừng quá lo lắng về điều đó. Nhưng nó có thể là dấu hiệu của một số vấn đề cơ bản như thiếu ngủ hoặc chất lượng giấc ngủ không đảm bảo.

Đôi khi bạn ngáp quá nhiều là do tác dụng phụ của thuốc khiến cơ thể cảm thấy buồn ngủ. Chúng có thể là thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng histamine và một số loại thuốc giảm đau khiến bạn mệt mỏi, dẫn đến phản xạ không tự chủ.

Nếu cơn ngáp của bạn đi kèm với sương mù não hoặc đau cục bộ, đây có thể là dấu hiệu cho thấy một vấn đề về sức khỏe đang tiềm ẩn như rối loạn giấc ngủ, tình trạng não hoặc các vấn đề về tim. 

Nếu không đi sâu vào chi tiết quá nhiều, nguyên nhân gốc rễ có thể liên quan đến dây thần kinh phế vị (phát âm giống như Las Vegas). Nếu gặp các triệu chứng khác ngoài các triệu chứng kể trên, bạn nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ.

Xem thêm: Giải pháp giúp bạn khắc phục cơn buồn ngủ vào ban ngày

thuốc có thể khiến bạn ngáp ngủ
Có một số loại thuốc khiến bạn cảm thấy buồn ngủ nên sẽ ngáp nhiều hơn

Kết luận

Có vẻ như càng tìm hiểu về bản thân và cơ thể mình, ta càng nhận ra rằng vẫn còn quá nhiều điều bí ẩn và ngáp là một ví dụ điển hình. Mặc dù vậy, ít ra thì chúng ta cũng có thể đặt ra giải thuyết và nghiên cứu về nó. Sau khi đọc bài viết này, bạn có thể cho Sleep.vn hỏi bạn đã ngáp bao nhiêu lần hay không?

Nguồn tham khảo: https://www.sleepadvisor.org/why-do-we-yawn/ 

Ngày cập nhật: 21/06/2022

SubScribe

Subcribe ngay để nhận những thông tin bổ ích về sức khoẻ giấc ngủ và hàng ngàn ưu đãi mua nệm chăn ga gối mỗi ngày.